Nigredo, Αγγελική Κουντουράκη - Κριτική από την Αλεξάνδρα Μάνου

 

Στη φιλοσοφία ο όρος χρησιμοποιείται σαν μεταφορά για τη συνάντηση με την «μαύρη

νύχτα της ψυχής», δηλαδή ένας άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με τη σκιά που έχει μέσα

του. Στη δική μου πορεία ζωής, είναι ο τίτλος της πρώτης ποιητικής συλλογής της Αγγελικής

Κουντουράκη, την οποία είχα την τύχη να γνωρίσω στα μεταπτυχιακά φοιτητικά έδρανα της

ωριμότητας και των πνευματικών αναζητήσεων που συνδέουν όσους επιλέγουν τη γραφή

ως δημιουργία. «Αιχμάλωτη της απώλειας όλη η ποίησή μας» γράφει η Αγγελική στο

ομότιτλο ποίημα Nigredo, δίνοντας ένα δυνατό έναυσμα για προβληματισμό πριν την

ακολουθήσουμε στην ανυπαρξία σχεδίων για τους επόμενους αιώνες και τα προδομένα

κορίτσια που σαν ανώνυμα λουλούδια «ψαχουλεύουν στις τσέπες τους αποδείξεις

υποταγής» και γράφουν ποίηση στο στήθος τους στα πρώτα ποιήματα της συλλογής. Με

ρεαλισμό, γλώσσα σκληρή όπως η φρίκη της πραγματικότητας και η ματαιότητα του έρωτα,

έντονες αντιθέσεις και παραστατικές εικόνες, η ποιήτρια μας οδηγεί σε έναν βαθύ

αναστοχασμό γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη και τους εσωτερικούς πολέμους που την

διακατέχουν, όπως το ανεπανόρθωτο των εραστών, η αγωνία της προσδοκίας που σαν

«νοθευμένη έκσταση» ζητιανεύει μια ρωγμή στο χρόνο, η μνήμη ενός τόπου που υπήρξαμε

ευτυχισμένοι, η αίσθηση ενός Θεού που δείχνει να ξεχνάει το άδικο, η ποίηση που διαχέει

τα θραύσματα του έρωτα, η ανία της καθημερινότητας («άγιοι» μακριά από την Εδέμ που

περπατάνε σε σαλόνια γεμάτα από νερό και ανία), η πλάνη μιας πραγματικότητας που

προσπαθήσαμε να χωρέσουμε στα δικά μας παπούτσια. Αλήθειες όπως «Δίνουμε εκεί που

δε χρωστάμε», «δρόμοι οι φίλοι και κομπάρσοι οι έρωτες, ψίχουλα εκείνης της ραμμένης

στον αφαλό σου ανάγκης», μονόλογοι ανερμάτιστοι στα διλήμματα και τον ύπνο,

δερματοστιξία («ένα δευτερόλεπτο ανάσες σου δέρμα για μια ολόκληρη ζωή»), άνθρωποι

που θυμούνται μόνο λίγο πριν ξημερώσει στην εποχή του ψέμματος που θα φέρει ζωές που

θα χαμογελάσουν σαν άνθη νεογέννητα, έρωτας που «φοράει δέρμα ζώου και βάφει τα

νύχια του με πέταλα λουλουδιών και αναζητά αιώνια μια πατρίδα», απώλειες με ιεραρχία

και αλήθειες που μεγαλώνουν με τις λάθος ερωτήσεις μέχρι να χαθεί η ορατότητα, αποδοχή

και η δύναμη του πάντα καρφωμένη σε μια γραμμή έρωτα στο μάτι του κόσμου για πάντα.

Το Nigredo της Αγγελικής Κουντουράκη είναι μια συλλογή για εκείνους που δε φοβούνται τα

σκοτάδια τους, που μπήγουν το μαχαίρι στις πληγές τους και τρέφονται από το αίμα τους,

που αναζητούν απαντήσεις αρχέγονες όπως η ίδια η ανθρώπινη ύπαρξη και βιώνουν όλες

τις πλευρές της απόλυτα, ρεαλιστικά και αυθεντικά. Μακάρι με τον ίδιο ακριβώς τρόπο η

ποιήτρια να μας οδηγήσει και στο φως ή όπου αλλού επιλέξει στο μέλλον, που σίγουρα

είναι εξαιρετικά υποσχόμενο.