Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της Ελληνικής ιστορίας του Σταύρου Παναγιωτίδη


    

    Μια Τετάρτη Αυγούστου φέτος , καταμεσήμερο με αφόρητη ζέστη και ο ήλιος βγάζοντας όλη του την θέρμη στο όμορφο μεν αλλά υπέρ τουριστικό κέντρο της Κέρκυρας ανακάλυψα ένα καφέ-βιβλιοπωλείο, ανάμεσα στα τόσα τουριστικά μαγαζιά που πουλάνε όλα τα ίδια σουβενίρ όπως τσολιαδάκια, μπρελόκ, μαγνητάκια ψυγείου και τα λοιπά με χώρα προέλευσης PRC.

    Για το καφέ αυτό θα αναφερθώ εκ νέου σε μελλοντική ανάρτησή μου και πως όλα αυτά τα καφέ που ξεπετάγονται σαν μανιτάρια τα τελευταία χρόνια είναι μια ευχάριστη νότα αισιοδοξίας για το αναγνωστικό κοινό.

    Θα εστιάσω αμέσως στην αγορά του βιβλίου που πραγματοποίησα το «Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας», του Σταύρου Παναγιωτίδη, Εκδόσεις Κέδρος, 2023.

    Θα το χαρακτήριζα ένα μικρό διαμαντάκι που έπεσε στα χέρια μου, με αλήθειες ισοπεδωτικές και φυσικά ακατάλληλο για δογματικούς! Ταυτόχρονα το βρήκα διασκεδαστικό γιατί απλά η επιχειρηματολογία και η γνώση του συγγραφέως καταρρίπτει μύθους αιώνων, στερεότυπα, προκαλεί αμηχανία και συνάμα αποτελεί δικαίωση για αμφισβητίες θεσμών (όπως η αφεντιά μου), «σημαντικών» και «σεβάσμιων» προσωπικοτήτων.

    Όχι δεν σας κάνω την έξυπνη ότι τα ήξερα όλα και απλά επιβεβαιώθηκα, αντιθέτως πολλά από αυτά τα πίστευα κι εγώ και ήμουν απόλυτα πεπεισμένη ότι έχουν γίνει όπως μου τα έμαθαν στο σχολείο ή γιατί το διάβασα κάπου στο ίντερνετ ή γιατί κάποιος πιο γνωστικός από εμένα μου το είπε κι εγώ άκριτα τον πίστεψα. Έχω πέσει πολλές φορές θύμα των fake news και μάλιστα έχω ρεζιλευτεί. Διασκεδάζοντας λοιπόν την άγνοιά μου ή την υποτιθέμενη γνώση μου αν θέλετε, αυτό το βιβλίο εν μέρει καταπολέμησε τη σαθρότητα της σιγουράδας που είχα για πολλά γεγονότα.

    Ενδεικτικά θα αναφέρω κάποια από αυτά και ξεκινώ ευθύς αμέσως με αυτό που με εντυπωσίασε περισσότερο. Γράφει ο συγγραφέας:


Το κυρίαρχο αφήγημα για την 25η Μαρτίου αναφέρει ότι, ανήμερα στη γιορτή του Ευαγγελισμού ο Παλαιών Πατρών Γερμανός έδωσε από το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας το σήμα για την έναρξη της Επανάστασης υψώνοντας το λάβαρο της μονής, θέλοντας να δείξει πως ο αγώνας θα δινόταν στο όνομα του Θεού και με τη βοήθειά Του.

Μόνο που τίποτα από αυτά δεν ισχύει.


    «Πώς είπατε;» θα αναρωτηθείτε έκπληκτοι. Και όμως όλο το παραπάνω αφήγημα είναι μια ιστορική ανακρίβεια που δεν συνέβη καθόλου έτσι. Δεν θα σας πω τίποτα παραπάνω γιατί δεν θέλω να κάνω «σπόιλ» όπως λέμε σήμερα, θα σας παραπέμψω όμως να διαβάσετε το βιβλίο για να μάθετε τα πραγματικά γεγονότα και το ρόλο του συγκεκριμένου ιεράρχη στην επανάσταση του 1821.

    Το δεύτερο γεγονός που αγνοούσα την πραγματική του έκβαση, ίσως όμως πολλοί από εσάς να το γνωρίζατε ήδη, είναι ο ιστορικός μύθος για την μάχη των Θερμοπυλών με τους 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα. Οι τριακόσιοι δεν ήταν μόνοι τους! Αλλά είχαν την βοήθεια επιπλέον 700 Θεσπιέων αλλά και 400 Θηβαίων οι οποίοι όμως αποχώρησαν πριν την τελική αναμέτρηση. Αυτό αποτελεί μια σημαντική παράλειψη μαθαίνοντας κανείς την ιστορία στο σχολείο για την ελληνική αρχαιότητα.

    Το τρίτο που θα σας αναφέρω και τελευταίο, πάλι όμως δεν θα σας μαρτυρήσω την αλήθεια αλλά θα σας παραπέμψω στο να διαβάσετε το βιβλίο, έχει να κάνει με την περίφημη φράση του Ουίνστον Τσόρτσιλ «Από εδώ και πέρα δεν θα λέμε πια ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά πως οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες». Αυτή η φράση λοιπόν, ουδέποτε ειπώθηκε από τον συγκεκριμένο πολιτικό αλλά μέχρι και σήμερα υπάρχει μεγάλο κενό για το αν ειπώθηκε από κάποιον, πώς ακριβώς το είπε και τελικά πώς μεταφέρθηκε ή μεταφράστηκε στην Ελλάδα. Φυσικά σε αυτό το σημείο φαίνεται η δημοσιογραφία να έχει παίξει το ρόλο της προκειμένου να μην χαλάσει την «όμορφη ιστορία» θυσιάζοντας την αλήθεια στον βωμό της τόνωσης της εθνικής υπερηφάνειας.

    Τελειώνοντας την σύντομη κριτική μου για το βιβλίο του Σταύρου Παναγιωτίδη θα κλέψω μια πρόταση του αειμνήστου ψυχιάτρου Ματθαίου Γιωσαφάτ σε μία συνέντευξη στην εκπομπή της δημοσιογράφου Βίκυς Φλέσσα «Στα Άκρα» όπου ο διάσημος γιατρός αναφέρει ότι «οι Έλληνες είμαστε ένας λαός που δεν έχει αγαπηθεί» και αυτό το εξηγεί με επιστημονικό τρόπο αναλύοντας την κουλτούρα, τα ερεθίσματα μας ως κοινωνία αλλά και την ιστορία μας. Την παραπάνω φράση την είχα συνέχεια στο μυαλό μου όσο διάβαζα το βιβλίο και όσο πιο πολύ μάθαινα την πραγματική ιστορία, αυτή που συνέβη πραγματικά και όχι αυτή που θέλουν να μας μάθουν, τόσο πιο πολύ επιβεβαιωνόταν ο κύριος Γιωσαφατ στη σκέψη μου και στη λογική μου. Σίγουρα υπάρχει ξεκάθαρη ψυχιατρική προσέγγιση όλων αυτών των fake news την οποία αναφέρει ο συγγραφέας στο βιβλίο του με τρόπο απλό, ευανάγνωστο, καλογραμμένο και κυρίως επιστημονικά τεκμηριωμένο.

    Τέλος αναφέρω το σημαντικότερο ίσως συμπέρασμα που αναφέρεται σε τούτο το βιβλίο, ότι σε έναν πόλεμο ο πρώτος που σκοτώνεται είναι η αλήθεια.


Ελένη Περρίκου


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

"Σε αντάμωσα ξανά" της Σωτηρίας Περηφανοπούλου - Διήγημα

Ήρα Παπαποστόλου, Συγγραφέας και Ιστορικός Τέχνης

Βιβλιοστάτης καφέ στο Χαλάνδρι από την Αλεξάνδρα Μάνου