Ο καθηγητής κύριος Τριαντάφυλλος Κωτόπουλος παραχώρησε αποκλειστικά στην Ελένη Περρίκου την παρακάτω συνέντευξη. Πολύτιμες συμβουλές για νέους αλλά και παλαιότερους συγγραφείς. Θα σταθώ, γιατί με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η άποψή του λόγω επαγγελματικού ενδιαφέροντος στην απάντησή του για την επιμέλεια. Διά της απάντησής του, δράττομαι της ευκαιρίας να εκφράσω την άποψή μου και να αναφέρω ότι οι επιμελητές είναι συνοδοιπόροι και συνταξιδιώτες των συγγραφέων και όχι οι παντογνώστες με το κόκκινο στιλό. Σκοπός τους είναι πάντα να αναδείξουν το κείμενο και το συγγραφέα μέσα από τη δουλειά τους ώστε και οι δύο μαζί να απολαύσουν την τέχνη της γραφής αλλά και ο αναγνώστης ένα μοναδικό λογοτεχνικό έργο.
Ποια όπλα θεωρείτε ότι πρέπει να έχει ένας συγγραφέας στη φαρέτρα του (εκτός από ταλέντο) για να μπορέσει να γράψει; Η διακειμενικότητα, γνώση αφηγηματικών τεχνικών, ύφος, μελέτη άλλων συγγραφέων, άριστη γνώση γλώσσας είναι εργαλεία; Και ποια θεωρείτε τα πιο συχνά λάθη που κάνουν οι συγγραφείς;
Ο συγγραφέας χρειάζεται διακειμενική συνείδηση η οποία αποκτιέται μέσα από τη διαρκή ανάγνωση λογοτεχνικών και μη έργων και συγγραμμάτων. Η άρτια γνώση των αφηγηματικών τεχνικών, η γλωσσική δεινότητα και η εσωτερική πειθαρχία είναι σημαντικά στοιχεία συγκρότησης της προσωπικότητάς του. Μη λησμονήσουμε όμως την ενσυναίσθηση και την πολιτική άποψη που, κατά τη γνώμη μου, είναι θεμελιώδη αυτής της συγκρότησης. Για να συναισθάνεσαι πρέπει να είσαι και ενεργός πολίτης! Συχνό λάθος: η βιασύνη να δημοσιευτεί ένα ανολοκλήρωτο έργο ή η μίμηση χωρίς προσωπική φωνή.
Υπάρχει κάποια διδακτική μέθοδο ώστε να αυξάνεται η έμπνευση και η δημιουργικότητα των φοιτητών δημιουργικής γραφής;
Η έμπνευση δεν διδάσκεται, αλλά καλλιεργείται, όπως άλλωστε ασκείται η δημιουργικότητα. Μέθοδοι όπως η ελεύθερη γραφή, η δημιουργική ανάγνωση, η εικαστική σύνδεση και η ομαδική ανατροφοδότηση ενισχύουν τη φαντασία. Η δημιουργία ασφαλούς χώρου για πειραματισμό επιτρέπει στη φωνή του/της φοιτητή/τριας να ωριμάσει ουσιαστικά.
Υπάρχει κάποιος/α συγγραφέας ή έργο το οποίο προτρέπετε τους φοιτητές να διαβάσουν οπωσδήποτε;
Έχω κι εγώ τις μανίες και τις εμμονές μου και είναι πολλές. Για λόγους συντομίας το Άξιον Εστί του Ελύτη και τη Μεγάλη Πλατεία του Μπακόλα. Φυσικά και πολλούς/ές άλλους/ες.
Ποια η άποψή σας για την λογοτεχνική επιμέλεια και τους επιμελητές; Είναι απαραίτητη / -οι ή απλά θα μπορούσαμε να τους θεωρήσουμε «παραχαράκτες κειμένων»;
Η λογοτεχνική επιμέλεια δεν είναι παραχάραξη, αλλά διαλογική πράξη εμβάθυνσης. Ο επιμελητής δεν ανασυνθέτει τον συγγραφέα, μα τον βοηθά να ανακαλύψει την καθαρότερη εκδοχή της φωνής του. Όταν υπάρχει εμπιστοσύνη, το αποτέλεσμα τιμά την τέχνη του λόγου.
Τι διαβάζει σήμερα το αναγνωστικό κοινό στην Ελλάδα; Ποιος ο ρόλος των εκδοτικών οίκων;
Το ελληνικό κοινό διαβάζει κυρίως κοινωνικά μυθιστορήματα, αυτοβιογραφικά αφηγήματα και ιστορική λογοτεχνία. Οι εκδοτικοί οίκοι, με τις επιλογές και τις προωθητικές τους πρακτικές, καθορίζουν τις αναγνωστικές τάσεις. Ο ρόλος τους είναι διαμεσολαβητικός αλλά και διαμορφωτικός για το λογοτεχνικό τοπίο. Άλλη φορά να με ρωτήσετε για τις προσωπικές μου διαφωνίες και ενστάσεις σε πολλά...
Ακούμε συχνά ότι αρκετοί συγγραφείς υπογράφουν συμβόλαια με εκδοτικούς οίκους για να γράψουν δύο ή τρία βιβλία σε ένα χρόνο. Γίνεται να υπάρχει έμπνευση κατά παραγγελία; Πόσο εφικτό είναι αυτό να γίνει και τι παγίδες κρύβει τελικά;
Σπουδαία και big question χωρίς μονοσήμαντη απάντηση. Έχουμε δει και κατά παραγγελία γραφές που μας εντυπωσίασαν διαχρονικά από σπουδαίους δημιουργούς (Ντοστογιέφσκι, Ουγκό κτλ.).Θεωρητικα η έμπνευση δεν υπακούει σε συμβόλαια, μα η πειθαρχία ναι. Το γράψιμο κατ’ απαίτηση ενέχει τον κίνδυνο της κοινοτοπίας και της στυλιστικής επανάληψης. Η συστηματική παραγωγή απαιτεί εσωτερική φλόγα και τεχνική αρτιότητα. Χωρίς αυτές, το έργο χάνει σε αλήθεια και βάθος.
Βιογραφικό
Ο Κωτόπουλος Η. Τριαντάφυλλος είναι Επίκουρος Καθηγητής "Δημιουργικής Γραφής και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" και Επιστημονικά Υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Είναι πτυχιούχος και διδάκτορας νέας ελληνικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το συγγραφικό του έργο και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τη μελέτη και τη διδακτική της Δημιουργικής Γραφής, της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και της Θεωρίας της Λογοτεχνίας. Έχει εκδώσει έξι (6) επιστημονικά συγγράμματα: Η Θεσσαλονίκη στο έργο των Θεσσαλονικέων πεζογράφων (Κώδικας 2006, Επίκεντρο 2013), Σκηνικό – Χαρακτήρες – Πλοκή (Ίων 2011), Τα Ετεροθαλή. Μελέτες για την Παιδική, τη Νεανική και τη Λογοτεχνία για Ενήλικες (Ίων 2012), Η Δημιουργική Γραφή στο Νηπιαγωγείο (Επίκεντρο 2013), Προσαρμογές των Αναλυτικών Προγραμμάτων για το μάθημα της Γλώσσας στο Γυμνάσιο. Διαθεματικό πλαίσιο και σχέδια διδασκαλίας. Τόμος Α΄. Υποστηρικτικό υλικό. Τόμος Β΄ (ΥΠΕΠΘ-Π.Ι. 2008). Περισσότερα από εκατό (100) άρθρα του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους, ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων. Έχει συμμετάσχει και συμμετέχει σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα.
Στο ενεργητικό συμπεριλαμβάνονται τέσσερις (4) ποιητικές συλλογές: Πορτολάνος (Παρατηρητής 1999), Εδουάρδοι και Αλφρέδοι (Μανδραγόρας 2012), Άνω τελείες και τέτοια (Μανδραγόρας 2013), Σημαδούρες (Δίγαμμα 2015) και μία (1) συλλογή διηγημάτων: Μία νουβέλα σε 11 Μικρές και μεγάλες ιστορίες (Γραφομηχανή 2015). Είναι συμπαρουσιαστής της εκπομπής "Δίγαμμα" (ΕΡΤ3) μαζί με τον παρουσιαστή και αρχισυντάκτη, Κωνσταντίνο Παπαπρίλη-Πανάτσα, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Νάκη.Είναι μέλος πολιτιστικών φορέων και διεθνών εταιρειών, προκρίνει όμως, ανεπιφύλακτα, όλων τη συμμετοχή του ως ιδρυτικό μέλος στην πολιτιστική ομάδα του Πανελληνίου Συλλόγου Παραπληγικών – παράρτημα βόρειας Ελλάδας.
https://users.uowm.gr/tkotopou/tkotopou/index.php.html
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Άφησε το σχόλιό σου